Het maken van een website met de titel Alles over lezen is niet pretentieloos. Het belangrijkste uitgangspunt hier is, dat lezen altijd een middel is en ook in het onderwijs altijd als middel moet worden ingezet. Ik durf te zeggen dat het moment waarop het oefenen van leesbegrip op een willekeurige tekst een schoolvak en een doel op zich is geworden, ook het moment markeert waarop de neergaande spiraal van de leesvaardigheid in gang is gezet!
Dit geldt in zekere mate ook voor het vak woordenschat, een tijdrovende en intensieve manier om het lexicon te vergroten.
Zowel leesbegrip als de groei van het lexicon ontwikkelen zich simultaan met de topics die in het onderwijs worden aangeboden. De interactie, didactische kwaliteit en didactische keuzes van de leerkracht tijdens de behandeling van het kenniscurriculum zijn daarbij van doorslaggevend belang.
In twee artikelen in het blad Beter Begeleiden ben ik daar nader op ingegaan. Ik beschrijf ik de manier waarop deze vakken in het curriculum zijn ingevoerd en welke gevolgen dit tot op de dag van vandaag heeft voor de kwaliteit van het onderwijs.
Het verschijnen van deze artikelen en goed bezochte lezingen over dit onderwerp, hebben een aanzet gegeven om het anders te doen. Door besturen in de regio Schiedam, Vlaardingen, Maassluis is subsidie aangevraagd en konden een aantal projecten in de regio van start gaan met het doel anders met teksten, informatie en boeken om te gaan en vooral lezen als fenomeen in een ander kader te plaatsen. Dit heeft geresulteerd in de Taalonderwijsscan en het succesvolle lopende project onder de vlag van Leuk Leren Lezen.
De derde link verwijst naar een samenvatting van het boek van Jane Oakhill en anderen. Waarin wat mij betreft helder wordt uitgelegd hoe de leraar kan handelen om de 5 factoren van leesbegrip bij de leerlingen tot stand te brengen! Deze didactische aanwijzingen helpen de leraar om zelf formatief te onderzoeken wat hij moet doen op een bepaald moment met een bepaalde leerling maar ook welke werkvormen helpen om grip op de inhoud van een tekst te krijgen. De link verwijst naar een samenvattende vertaling.
De vierde link verwijst naar een clip ontwikkeld door de universiteit van Utrecht waarin op heldere wijze de cognitieve processen worden getoond die bij het lezen een rol spelen. Deze hele site is zeer aan te bevelen.